Begonya, Begoniaceae familyasına ait, tropikal ve subtropikal bölgelerde doğal olarak yetişen, dekoratif yaprakları ve renkli çiçekleriyle popüler bir süs bitkisidir. Dünya genelinde 1.800’den fazla türü bulunur ve çoğunlukla Güney Amerika, Afrika ve Asya kökenlidir. Hem iç mekan hem de bahçe bitkisi olarak yaygın şekilde kullanılır.
Özellikler:
- Türler: Begonyalar üç ana gruba ayrılır:
- Tuberous (Yumrulu): Büyük, gösterişli çiçekler (ör. Begonia x tuberhybrida).
- Fibrous (Lifli Kök): Çalımsı yapı, balmumu begonyası gibi (ör. Begonia semperflorens).
- Rhizomatous (Rizomlu): Dekoratif yapraklar, rex begonyası gibi (ör. Begonia rex).
- Çiçekler: Pembe, kırmızı, beyaz, sarı veya turuncu tonlarda, tek veya çift katmanlı olabilir. Çiçeklenme dönemi genellikle ilkbahar-yaz aylarıdır.
- Yapraklar: Asimetrik, parlak veya tüylü, yeşil, kırmızı, gümüş veya desenli olabilir. Yapraklar türlerine göre oldukça dekoratiftir.
- Boyut: 15 cm’den 1 metreye kadar değişir, türe bağlı olarak.
Bakım İpuçları:
- Işık: Dolaylı, parlak ışık idealdir. Doğrudan güneş ışığı yaprakları yakabilir. Doğu veya batı pencereleri uygundur.
- Sulama: Toprak nemli tutulmalı, ancak su birikintisi olmamalıdır. Yazın haftada 2-3 kez, kışın daha az sulama yeterlidir. Yumrulu türlerde kışın sulama durdurulur.
- Nem: %50-70 nem oranı tercih edilir. Nem tepsisi veya nemlendirici kullanılabilir. Yapraklara su püskürtmekten kaçınılmalı, çünkü bu mantar hastalıklarını tetikleyebilir.
- Sıcaklık: 18-24°C idealdir. 13°C’nin altına düşmemelidir. Soğuk hava akımlarından korunmalıdır.
- Toprak: İyi drenajlı, hafif asidik toprak (orkide toprağı veya perlitli karışım) uygundur.
- Gübreleme: İlkbahar ve yaz aylarında, ayda bir kez sıvı gübre (10-10-10 veya çiçek açan bitkiler için özel formül) verilmeli. Kışın gübreleme durdurulur.
- Saksı Değişimi: Her 1-2 yılda bir, ilkbaharda yapılmalı. Kökler saksıyı doldurduğunda değiştirilmelidir.
- Budama: Solmuş çiçekler ve kuru yapraklar düzenli olarak temizlenmeli. Çalımsı türlerde şekil vermek için budama yapılabilir.
Çoğaltma:
- Yaprak Çeliği: Sağlıklı bir yaprak kesilip nemli toprağa yerleştirilir.
- Kök Çeliği: Gövde veya kök parçaları kesilip toprağa ekilir.
- Bölme: Rizomlu türlerde, bitki kökleriyle birlikte bölünerek çoğaltılır.
Kültürel ve Estetik Önemi:
- Sembolizm: Begonya, sevgi, dostluk ve zarafeti temsil eder. Bazı kültürlerde dikkat ve uyarı sembolü olarak da görülür.
- Kullanım: İç mekanlarda saksı bitkisi, bahçelerde bordür veya gölge alanları süslemek için kullanılır. Renkli yaprakları nedeniyle rex begonyalar özellikle dekoratiftir.
- Popüler Türler:
- Balmumu Begonyası: Sürekli çiçek açar, bahçe ve saksıda popüler.
- Rex Begonyası: Gösterişli, desenli yapraklarıyla bilinir.
- Melek Kanadı Begonyası: Kalp şeklinde yapraklar, zarif çiçekler.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Hastalıklar: Külleme, kök çürümesi ve yaprak lekeleri yaygın sorunlardır. İyi hava sirkülasyonu ve uygun sulama ile önlenebilir.
- Zararlılar: Yaprak bitleri, örümcek akarları ve unlu bitlere karşı düzenli kontrol yapılmalı.
- Toksisite: Begonyalar, özellikle yumruları, evcil hayvanlar ve insanlar için hafif toksik olabilir. Yutulması halinde dikkat edilmelidir.
![[PREMİUM ÜRÜN] Minyatür Anthorium (Cam Fanus İçinde)](public/uploads/premium-urun-minyatur-anthorium-cam-fanus-icinde.jpg)
